Cùng đem lên bàn cân 3 phương pháp ăn dặm phổ biến nhất hiện nay là : Ăn dặm truyền thống, Ăn dặm kiểu Nhật và Ăn dặm bé tự chỉ huy (Baby Led Weaning – BLW) để xem đâu sẽ là phương pháp thích hợp nhất cho cả mẹ và bé.
Phương pháp ăn dặm truyền thống
Đây là phương pháp nấu ăn xay chung thức ăn rau củ, thịt đến nhuyễn rồi cho trẻ ăn. Khi trẻ mọc răng sẽ chuyển dần sang ăn cháo hạt. Tuy nhiên nó có nhiều nhược điểm là vì trẻ ăn nhuyễn nhiều nên khả năng ăn thô kém. Đôi khi đã 2 tuổi vẫn phải chưa biết nhai, nhá. Hay như việc ninh xương nấu cháo cho trẻ, cho bé đi ăn rong, vừa ăn vừa hò hét, nhảy múa…cũng khiến trẻ không tự giác khi ăn uống. Việc nấu chung nguyên liệu cũng sẽ khiến bé khó cảm nhận mùi vị. Từ đó sinh chán ăn, biếng ăn, kén chọn thực phẩm sau này.
Nhiều ý kiến cho rằng phương pháp ăn dặm truyền thống không còn phù hợp với ngày nay. Thực tế không hẳn như vậy. Mỗi năm vẫn có hàng triệu trẻ em Việt Nam đến tuổi ăn dặm được các bà các mẹ cho ăn theo phương pháp này. Bởi vì nó dễ chế biến, không mất nhiều thời gian, và vẫn đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho bé.
Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật
Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật đang rất được ưa chuộng tại Việt Nam do những ưu điểm hợp lý và có cơ sở khoa học. Những đặc điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật
- Cho bé ăn thô đúng thời điểm: Trẻ ăn dặm kiểu Nhật bắt đầu làm quen với thức ăn ngay bằng cháo loãng qua rây tỷ lệ 1:10. Độ thô của cháo sẽ tăng dần theo độ tuổi. Các loại thức ăn khác như rau, thịt cũng được chế biến riêng với độ thô phù hợp.
- Ăn riêng từng loại thức ăn: Khác với ăn dặm truyền thống, một khay thức ăn của trẻ. Ăn dặm kiểu Nhật bao giờ cũng đủ ba nhóm thực phẩm: Tinh bột, vitamin và chất đạm. Những loại thực phẩm này được chế biến riêng biệt và không trộn lẫn. Không nêm muối hoặc rất ít khi chế biến.
- Tạo cho bé thói quen ăn uống lành mạnh. Cho bé ăn trên ghế, không ăn rong, bật tivi. Khi trẻ không ăn nữa, tuyệt đối không thúc ép nhồi nhét.
Ưu điểm dễ nhận thấy nhất của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật đó là trẻ sẽ có khả năng ăn thô sớm hơn rất nhiều so với các bé theo phương pháp ăn dặm truyền thống. Thêm vào đó, việc ăn riêng từng loại thức ăn sẽ giúp bé cảm nhận được mùi vị của từng loại thực phẩm.
Tuy nhiên, để cho bé theo hoàn toàn phương pháp ăn dặm kiểu Nhật, mẹ sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức giai đoạn đầu. Chuẩn bị cho con từng món ăn riêng biệt, chế biến và bảo quản thường rất lích kích.
Ăn dặm bé chỉ huy (Baby Led Weaning – BLW)
Trẻ ăn ặn theo phương pháp BLW sẽ tự ăn và ăn thô ngay từ lần ăn dặm đầu tiên. Dù trẻ 6 tháng chưa mọc răng vẫn có thể dùng lợi để nghiền thức ăn. Mặt khác, trẻ giai đoạn này sữa vẫn là thức ăn chính. Do đó ăn dặm chỉ để bé làm quen với các loại thực phẩm.
Trẻ sẽ được mẹ cung cấp những mẩu thức ăn ngón tay được nấu mềm, như cà rốt, khoai tây, cá, thịt… Và bé sẽ tự cầm tay những thức ăn mình yêu thích để cho vào miệng. “Baby leads” có nghĩa là để con tự chỉ huy, tự quyết định mình sẽ ăn gì. Thời gian đầu, trẻ có thể sẽ không ăn, cầm ném thức ăn lung tung. Thậm chí bóp nát, cho vào miệng mút rồi vứt. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian làm quen với thực phẩm. Con sẽ tự hình thành phản xạ cắn, nhai rồi nuốt. Từ đó, tiến thẳng đến giai đoạn tự mình xúc thìa.
Ưu điểm của phương pháp ăn dặm BLW
- Tạo điều kiện cho bé khám phá mùi vị, kết cấu, mầu sắc của mỗi loại thức ăn riêng biệt
- Giúp trẻ phát triển phối hợp tay-mắt, sự khéo léo và kỹ năng nhai
- Trẻ sẽ có khả năng tự cầm thìa xúc từ rất sớm rất
- Cho phép bé ăn với khối lượng bé cần, theo thời gian của riêng bé, do đó tạo được thói quen ăn uống tốt sau này
- Mẹ không cần tốn thời gian chuẩn bị đồ ăn riêng cho co. Vì bé sẽ ăn như một thành viên trong mâm cơm gia đình. (Có chăng thức ăn của con sẽ được nấu nhừ hơn một chút).
Tuy nhiên, vì sao BLW vẫn khiến các mẹ e dè? Có lẽ do phương pháp này rất dễ vấp phải những phản đối từ quan niệm của các thế hệ đi trước. Nhất là với những gia đình có mục tiêu muốn trẻ tăng cân nhanh, tăng cân nhiều. Thì phương pháp này sẽ rất dễ gây xung đột bởi trong vài tháng đầu tập ăn bốc BLW, trẻ sẽ chỉ làm quen với thức ăn và ăn rất ít.
Kết luận
Phương pháp của mỗi mẹ có thể khác nhau nhưng có một điểm mà chắc rằng tất cả các bà mẹ trên thế giới đều giống nhau. Đó là tình yêu dành cho con và mong muốn những điều tốt đẹp nhất cho con mình. Bằng bản năng và trực giác, mỗi mẹ sẽ phải tự biết phương pháp nào phù hợp với điều kiện của gia đình mình và tốt nhất nhất cho con mình.
